Giang Thần từ nhỏ đã nhút nhát, không giỏi giao tiếp, không khéo đối nhân xử thế, bao nhiêu năm chưa từng yêu ai, sao có thể đột ngột tiến tới hôn nhân với một người phụ nữ như vậy. Mà trước đó, hoàn toàn không có bất kỳ dấu hiệu nào báo trước. Tôi quan sát Mạc Uyên rất kỹ. Nhan sắc trung bình, dáng người cân đối, mặc váy ngắn trau chuốt. Trang điểm rất đậm, lông mi dày như quạt, da mặt và cổ là hai màu khác nhau. Sau này tôi mới biết, Mạc Uyên đã ngoài ba mươi, lớn hơn Giang Thần năm tuổi, làm nhân viên trong một cửa hàng thú cưng. Đó là cửa hàng nằm ngay trên đường Giang Thần đi làm về hằng ngày. Hai người quen nhau là vì một con chó lớn bất ngờ lao ra định cắn Giang Thần, Mạc Uyên chạy theo ra nhưng lại trượt chân ngã vào lòng nó. Nửa tháng sau, hai người xác định quan hệ yêu đương. Một tháng sau, Mạc Uyên đi Lệ Giang dự đám cưới bạn học, rủ Giang Thần đi cùng. Ba ngày sau khi trở về, Giang Thần đưa cô ta về nhà, nói muốn kết hôn. Tôi phản đối chuyện kết hôn quá vội vàng. Tôi đã nói rất chân thành rằng, hôn nhân là chuyện hệ trọng, mong hai đứa nên sống thử một thời gian trước. Giang Thần ngồi một bên đỏ mặt, nói năng ấp úng. “Mẹ à, con không thể làm một người đàn ông vô trách nhiệm.” Ánh mắt của Mạc Uyên khi ấy nhìn tôi có phần sắc bén. Tôi vẫn nhớ rõ ánh nhìn thẳng tắp mà cô ta dành cho tôi hôm đó. Một người phụ nữ ba mươi tuổi không phải là quá lớn, nhưng khoảnh khắc ấy, từ ánh mắt cô ta, tôi lại thấy một nét từng trải không hợp tuổi. Còn có một chút coi thường thoáng qua. Hai tháng sau, Giang Thần nói với tôi rằng Mạc Uyên đã có thai. Vẻ mặt nó vừa chột dạ vừa khó xử. “Mẹ à, Uyên Uyên là trẻ mồ côi, chúng ta không thể ức hiếp cô ấy.” Không lâu sau đó, hai đứa tổ chức đám cưới. “Cô Lý, xin cô trả lời thẳng vào câu hỏi của tôi!” Tôi ngẩng đầu, hít một hơi thật sâu. “Đúng, tôi từng phản đối. Nhưng là phản đối chuyện kết hôn quá vội vàng—” “Được rồi!” MC dứt khoát cắt ngang lời tôi, “Cô không cần vội tìm lý do, tôi chỉ xác nhận sơ qua một chút thôi.” Tôi sững lại: “Tôi không phải vội tìm lý do, chỉ là muốn nói rõ suy nghĩ của mình khi đó.” Gương mặt MC thoáng hiện vẻ thiếu kiên nhẫn, giọng nói cũng trở nên cứng rắn hơn: “Để tránh hai bên tranh cãi, chúng ta hãy để mỗi bên nói hết trước được không? Dù suy nghĩ của cô có là vì con dâu lớn tuổi, công việc không đàng hoàng, hay cô ấy là trẻ mồ côi, thì cũng không sao cả, lát nữa sẽ đến lượt cô giải thích.” Vị khách mời hot girl khoanh tay, giọng lạnh tanh chêm vào mấy câu: “Lớn tuổi thì sao? Mồ côi thì sao? Nhà Thanh chẳng phải đã diệt vong lâu rồi à?” Chuyên gia tâm lý mỉm cười, thong thả giải thích: “Người lớn tuổi có suy nghĩ như vậy là rất phổ biến, về bản chất là do cảm giác thiếu hụt bên trong, nhiều năm làm dâu rồi giờ thành mẹ chồng, nên mong muốn khẳng định quyền uy của mình bằng cách kiểm soát.” Khán giả phía dưới bắt đầu thì thầm bàn tán, ánh mắt không ngừng đổ về phía tôi, như thể đang nhìn một người bảo thủ, lạnh lùng, thiếu tình người. Tôi há miệng định nói gì đó, nhưng phát hiện micro bỗng dưng không còn tiếng. Phía đối diện, Giang Thần giống như một đứa trẻ vừa mắc lỗi, nhỏ giọng an ủi Mạc Uyên. MC lại cất giọng rõ ràng, trầm bổng: “Xem ra mối quan hệ của vợ chồng hai người đúng là từng trải qua không ít trắc trở. Nhưng cô Mạc, đã khó khăn như vậy mới kết hôn được, tại sao bây giờ lại muốn ly hôn? Giữa cô và mẹ chồng rốt cuộc đã xảy ra chuyện gì?” Mạc Uyên hít sâu một hơi, gương mặt lộ rõ nỗi buồn, dùng một giọng nói vừa lạnh lùng vừa chán nản cất lên: “Các người đã từng mang thai mà ngày nào cũng chỉ được ăn cải luộc, phải chờ chồng đi làm về mới được ăn chút thịt chưa?” “Các người từng phải chịu cảnh trời 40 độ mà không được bật điều hòa chưa?” “Các người từng bị cấm tắm quá năm phút, vì chỉ cần lâu hơn, mẹ chồng sẽ đứng ngoài và tắt nước nóng chưa?” Cô ta nghẹn ngào đến mức gần như không thể tiếp tục, nhưng vẫn cắn răng nói tiếp: “Vì nghi tôi mang thai con gái, bà ấy đã dọa bắt tôi đi phá thai!” “Tôi không đồng ý, bà ta còn đầu độc giết chết con chó của tôi!” “Với một người mẹ chồng như vậy, mọi người có thể sống chung một mái nhà với bà ta không?” Cả khán phòng lập tức xôn xao. Nếu ban nãy mọi người còn chỉ trích tôi vì can thiệp vào chuyện hôn nhân của con trai, thì bây giờ, ánh mắt của từng người đều như những mũi dao nhọn đâm thẳng về phía tôi. Trong khoảnh khắc, tôi trở thành đối tượng bị mọi người lên án, phẫn nộ, khinh ghét. Ngón tay tôi khẽ run rẩy. Toàn thân tôi như chết lặng. Tôi thật sự không thể tin vào tai mình. Không thể tin nổi lại có người có thể trắng đen đảo lộn đến như vậy! Sau khi Giang Thần và Mạc Uyên kết hôn, hai đứa chuyển vào căn hộ hai phòng ngủ một phòng khách này sống. Mạc Uyên nghỉ việc vì mang thai, Giang Thần thì công việc bận rộn, thường xuyên phải tăng ca, nên hằng ngày đa phần chỉ có tôi và Mạc Uyên ở nhà với nhau. Nghĩ đến việc con bé không có nhà mẹ đẻ, lại đang mang bầu, tôi đã cố hết sức để bồi bổ cho nó. Nào là cá tôm tươi, canh xương hầm, trái cây tươi tôi đều chuẩn bị đầy đủ, không thiếu thứ gì. Vậy mà nó lại ăn rất ít. Tôi nghĩ chắc nó vẫn còn để bụng chuyện tôi từng phản đối việc cưới hỏi, nên đã chủ động nói chuyện thẳng thắn với nó một lần. Nó tựa vào ghế sofa, cười nói: “Mẹ à, mẹ nghĩ nhiều rồi, con sao lại để bụng được? Mẹ cũng chỉ vì muốn tốt cho tụi con thôi mà. Chẳng qua là… trước đây con từng thề, nếu sau này mang thai thì sẽ ăn chay.” Tôi hơi lo lắng: “Nhưng con mang thai mà ăn chay thì sợ không đủ chất đâu.” Nó suy nghĩ một lát rồi nói: “Vậy thế này nhé, mẹ đừng nấu riêng cho con nữa. Ban ngày con không ăn cũng được, tối chờ Tiểu Giang về con ăn một ít cùng chồng là được.” Thế nên, mỗi ngày, tôi đều cố gắng chuẩn bị bữa tối đầy đủ món khi Giang Thần đi làm về. Chuyện trời 40 độ mà không bật điều hòa, là vì hôm đó cô ta bị sốt, kêu lạnh nên tự mình tắt máy lạnh đi. Tôi vẫn luôn ở bên cạnh chăm sóc cô ta, cũng cùng chịu nóng với cô ta. Còn chuyện tắm rồi bị tắt nước nóng, là do bình nước nóng đột nhiên gặp trục trặc, nước trở nên quá nóng đến mức nguy hiểm, tôi chỉ còn cách đứng ngoài tắt nước, bảo cô ta mau chóng tắm xong rồi ra. Còn con chó mà cô ta mang theo khi cưới, là do cô ta thường xuyên đóng cửa cho nó ăn đồ bên ngoài, không rõ hôm đó nó ăn phải thứ gì, đột nhiên trợn mắt, co giật rồi chết. Từng chuyện một, đều có lý do cả! Vậy mà Mạc Uyên lại mang gương mặt ấm ức đáng thương, đảo trắng thay đen, nói dối hết chuyện này đến chuyện khác! Trước khi nghỉ hưu, tôi từng là tổ trưởng chuyên môn môn Ngữ văn của một trường tiểu học trọng điểm trong thành phố, cũng có chút kinh nghiệm nhìn người, nhìn đời. Ngay lần đầu tiên nhìn thấy Mạc Uyên, tôi đã cảm thấy trong ánh mắt cô ta chứa đựng quá nhiều thứ nặng nề. Nhưng tôi luôn sợ mình quá cố chấp, mang thành kiến của người già, nên đã không ngừng tự nhủ: giới trẻ có thế giới riêng của họ. Không can thiệp, không xen vào. Thậm chí, sau khi phát hiện bí mật của cô ta, vì nghĩ đến hoàn cảnh mồ côi tội nghiệp, tôi cũng chỉ nhẹ nhàng nhắc nhở mong cô ta quay đầu là bờ.